Różnie w życiu bywa. Jak to się mówi, raz z górki, a raz pod górkę. Dziś nasz interes może iść całkiem nieźle, a za kilka miesięcy możemy natrafić na pewne przeciwności losu, które zmuszą nas do zawieszenia naszej działalności gospodarczej. Jak tego dokonać? Oto kilka praktycznych porad.
Kto i na jak długo może zawiesić działalność gospodarczą?
Jedynie w sytuacji, gdy przedsiębiorca zatrudnia personel na podstawie umów zlecenie, czy też umów o dzieło, może on skutecznie zawiesić swoją działalność.
Jeżeli działalność wykonywana jest w formie spółki cywilnej, jej zawieszenie jest skuteczne pod warunkiem zawieszenia działalności przez wszystkich wspólników.
Zgodnie z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zawieszenia można dokonać na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie cały luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się wyjątkowo liczbę dni lutego przypadającą na dany rok kalendarzowy.
Zgodnie z art. 14a ust. 1 lit. d ustawy, przedsiębiorca niezatrudniający pracowników prowadzący działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5 roku życia, a w przypadku dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki osoby prowadzącej działalność gospodarczą, na okres do 6 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Z powyższych uprawnień przedsiębiorca może korzystać jednorazowo w całości lub w nie więcej niż 4 częściach.
Jakie dokumenty i gdzie należy złożyć?
Właściciel firmy w celu jej efektywnego zawieszenia musi złożyć w urzędzie gminy/miasta lub za pośrednictwem Internetu druk CEIDG-1. W części dotyczącej rodzaju wniosku powinien zaznaczyć informację „wniosek o wpis informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej”. Oczywiście musi pojawić się informacja dotyczący długości zawieszenia działalności. Przedsiębiorca nie musi zgłaszać faktu dokonania zawieszenia działalności dodatkowo w samym urzędzie skarbowym ani w ZUS. Na podstawie złożonego wniosku CEIDG-1 informacja ta przesyłana jest automatycznie do urzędów i innych instytucji.
Prawa i obowiązki przedsiębiorcy podczas zawieszenia działalności gospodarczej
Zgodnie art. 14a ust. 4 ustawy właściciel firmy:
- ma prawo osiągać przychody finansowe z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej,
- ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,
- ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie,
- ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
- ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej,
- wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa,
- może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
- nie ma prawa wykonywać działalności gospodarczej i osiągać z niej bieżących przychodów.
Zobowiązania podatkowe
Przez wzgląd na fakt, że przedsiębiorca w trakcie zawieszenia firmy nie może osiągać przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, na podstawie art. 44 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest zwolniony m.in. opłacania zaliczek na podatek dochodowy.
Wyjątek od tej reguły stanowi nadane przedsiębiorcy prawo mówiące, iż w okresie zawieszenia może on dokonywać sprzedaży wyposażenia lub środków trwałych, jak również osiągać przychód z należności powstałych jeszcze przed okresem zawieszenia działalności.
Zwolnienie przedsiębiorcy z obowiązku opłacania zaliczek na podatek dochodowy nie oznacza, że zwolniony jest z obowiązku sporządzenia spisu z natury na koniec roku, zamknięcia księgi podatkowej i ustalenia dochodu złożenia zeznania rocznego.
Zobowiązania względem ZUS
Wyrejestrowanie ze składek ZUS oznacza, iż przedsiębiorca nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne od dnia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, aż do dnia poprzedzającego dzień, w którym działalność zostanie wznowiona.
Po złożeniu wniosku o zawieszenie działalności, urząd miasta lub urząd gminy przesyła informację do ZUS, który sporządza odpowiednie dokumenty i dokonuje wyrejestrowania:
- płatnika składek, wypełniając formularz ZUS ZWPA,
- z ubezpieczeń, wypełniając formularz ZUS ZWUA,
- z ubezpieczeń osoby współpracującej z przedsiębiorcą, wypełniając formularz ZUS ZWUA,
- członków rodziny przedsiębiorcy, wypełniając formularz ZUS ZCNA,
- członków rodziny osoby współpracującej z przedsiębiorcą, wypełniając formularz ZUS ZCNA.
Przedsiębiorca zostanie poinformowany przez ZUS pisemnie o sporządzonych dokumentach.
W przypadku zawieszenia działalności w trakcie miesiąca składki opłaca się wyłącznie proporcjonalnie w stosunku do dni, w których działalność jest prowadzona. Ale uwaga! Zasada ta nie dotyczy składki na ubezpieczenie zdrowotne, która opłaca się niepodzielnie za cały miesiąc, stąd zawieszenie nie wpłynie w takim miesiącu na wartość składki na ubezpieczenie zdrowotne. Podobnie, wznowienie działalności gospodarczej powoduje, że za miesiąc wznowienia składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy już opłacić w całości.
Ponieważ przedsiębiorca nie ma obowiązku opłacania składek do ZUS w trakcie zawieszenia, nie musi również składać deklaracji rozliczeniowych. Wyjątkiem jest okres, w trakcie którego doszło do zawieszenia działalności. Właściciel firmy zobligowany jest wówczas do złożenia odpowiednich deklaracji.
Należy pamiętać, że przedsiębiorcy opłacający składki ZUS na preferencyjnych warunkach muszą zdawać sobie sprawę, że do 24-miesięcznego okresu ich obowiązywania wlicza się również okres zawieszenia firmy.
Źródło: na podstawie artykułów ze stron: www.bankier.pl; http://e-inspektorat.zus.pl; www.vat.pl; https://prod.ceidg.gov.pl/