Jeśli na samą myśl o kontroli skarbowej ogrania Cię panika, pora zmienić nastawienie. Fakt faktem, wielu przedsiębiorców podkreśla, że czują się traktowani przez urzędy niczym przestępcy, ale władza fiskusa wcale nie jest nieograniczona. Przedsiębiorco, poznaj swoje prawa!
Kontrola nie oznacza pewnych kłopotów
Kontrola nie jest jeszcze powodem do zmartwień – ma na celu po prostu ustalenie, czy podatnik wywiązuje się z obowiązków, jakie narzucają mu przepisy prawa. Jeżeli kontrola nie wykaże żadnych nieprawidłowości, nie poniesiesz żadnych przykrych konsekwencji.
Jeśli nie chcesz, nie musisz być na kontroli osobiście
Naopowiada Ci termin, albo po prostu masz inne plany – powód jest nieważny, ważny jest fakt, że możesz wyznaczyć reprezentanta lub reprezentantów na potrzeby kontroli. Pamiętaj, by pisemne upoważnienie złożyć w swoim urzędzie skarbowym jeszcze przed planowaną kontrolą.
Jedna sprawa – jedna kontrola
W jednej sprawie kontrola może być wszczęta tylko raz. O ile ostateczna decyzja została wydana, organ podatkowy nie może ponownie sprawdzać prawidłowości dotyczących tego samego okresu i tego samego zagadnienia.
Kontrola z zaskoczenia? Tylko w wyjątkowych przypadkach
Kontrola rzadko kiedy może być niespodziewaną niemiłą niespodzianką. Istnieje obowiązek, który nakazuje przeprowadzić ją minimum 7 dni po doręczeniu pisemnego zawiadomienia, ale nie później niż po 30 dniach. Żeby kontrola mogła odbyć się przed upływem 7 dni, podatnik musi wyrazić pisemną zgodę. Niemniej jednak istnieje kilka przypadków, w których organ podatkowy nie musi informować o zamiarze wszczęcia kontroli. Przykład? Gdy kontrola dotyczy niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej lub ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.
Jeżeli Twój przypadek wymaga złożenia zawiadomienia, a obowiązek ten nie został dotrzymany, masz prawo złożyć sprzeciw, który wstrzyma kontrolne działania. Masz na to 3 dni od momentu rozpoczęcia kontroli. Wspomniany sprzeciw należy złożyć do organu, który odpowiada za przeprowadzenie kontroli. Ważna informacja – podobny sprzeciw masz prawo złożyć, jeżeli kontrola odbyła się bez obecności Twojej lub wyznaczonego przez Ciebie reprezentanta.
Brak odpowiedzi = koniec kontroli
Jeżeli organ podatkowy w terminie 3 dni roboczych od złożenia przez Ciebie zażalenia nie udzielił odpowiedzi, jest to równoznaczne z końcem kontroli.
Przed rozpoczęciem kontroli – upoważnienie
Tuż przed rozpoczęciem kontroli musi zostać Tobie przedstawione odpowiednie upoważnienie zgodne z wzorem określonym przez Ministerstwo Finansów w rozporządzeniu z maja 2007 r. w sprawie wzoru imiennego upoważnienia do przeprowadzania kontroli podatkowej (Dz. U. Nr 101, poz. 677). Co więcej, urzędnicy powinni okazać służbowe legitymacje.
Kontrolerzy nie mają obowiązku dostarczenia upoważnienie jedynie w przypadku, gdy czynności kontrolne mają przeciwdziałać popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczyć dowody jego popełnienia. W takiej sytuacji urzędnicy mają prawo okazać jedynie legitymacje, a upoważnienie dostarczyć w terminie kolejnych 3 dni.
Kontrola ma dotyczyć jedynie określonej sprawy
Pilnuj, by urzędnicy nie przekraczali swoich uprawnień i sprawdzali jedynie zakres kontroli określony w wyżej wymienionym upoważnieniu – tj. wymieniony rodzaj podatku i okres, który interesuje organ podatkowy.
Kontrola nie może trwać wiecznie
Jeżeli kontrola trwa dłużej niż zakłada upoważnienie, masz prawo złożyć pismo ponaglające do organu wyższego stopnia niż ten, który przeprowadza kontrolę. Kontrola może się przeciągać jedynie w przypadku, gdy zostało wykryte jakieś istotne wykroczenie – zostanie ujawnione zaniżenie przez Ciebie zobowiązania podatkowego lub zawyżenie straty w wysokości przekraczającej 10% kwoty zadeklarowanego przez Ciebie zobowiązania podatkowego lub straty, albo w sytuacji wykrycia niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku.
Co za dużo, to niezdrowo…
Organy podatkowe nie mogą przeprowadzać, tyle kontroli w roku u jednego przedsiębiorcy, ile im się podoba. Prawo zakłada pewne ograniczenie – łączny czas kontroli w roku kalendarzowym dla mikro przedsiębiorcy nie może być dłuższy nić 12 dni roboczych, dla małego przedsiębiorcy może wynosić maksymalnie 18 dni roboczych, dla średniego 24 dni robocze, a dla dużego co najwyżej 48 dni roboczych.
Masz prawo mieć zastrzeżenia
Na koniec kwestia chyba najważniejsza – jeżeli nie zgadasz się z protokołem kontroli, możesz złożyć w terminie 14 dni od jego otrzymania pisemne zastrzeżenia, bądź wyjaśnienia. Jeżeli poniosłeś straty z tytułu nieprawidłowo przeprowadzonej kontroli, masz nawet prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Kontrola nie taka straszna, jak ją malują. Co więcej, z pewnością przysporzy mniej stresów, jeżeli będziesz znać swoje prawa. Powodzenia!
